Jubileusz 30 - lecia Serockiej Instytucji Kultury
30-lecie Serockiej Instytucji Kultury
Trzydzieści lat to zdradliwie niepozorna liczba. A przecież w 30 lat można się urodzić, wykształcić i zostać kimś! I tak jak pierwsze kroki dziecka nie mówią wiele o tym, czy zrobi karierę biegacza, a pierwsze słowa czy zostanie wielkim mówcą, tak nie sposób sobie wyobrazić, jak oblicze tradycji i kultury lokalnej może dojrzeć na przestrzeni lat.
Początki krzewienia kultury na Serockiej ziemi były stosowne do swoich czasów: w 1978 roku, decyzją Warszawskiego Ośrodka Kultury, powołano do istnienia Miejsko-Gminny Ośrodek Propagandy i Kultury w Serocku, a na stanowisku jego instruktora, a później – dyrektora, zatrudniono panią Janinę Osińską. Instytucja ta nie miała własnego lokalu, dlatego większość działań kulturalnych w tamtym czasie organizowano w szkołach na terenie gminy, klubach wiejskich w Kani Nowej i Stanisławowie i pobliskich ośrodkach wczasowych. Pomimo braku zasobów, udało się wtedy zorganizować różne wydarzenia, jak choćby pierwszy Wieczór Świętojański na plaży oraz koncert z okazji Dnia Seniora w 1979 roku, a w 1980 roku – Dożynki w Ośrodku „Warszawianka” w Jachrance.
W tym samym czasie drugim filarem wsparcia dla działań Miejsko-Gminnego Ośrodka Propagandy i Kultury stała się Ochotnicza Straż Pożarna z Janem Czerwińskim na czele. Wspólnymi siłami utworzono dętą orkiestrę strażacką pod batutą Piotra Nocko. W tym czasie nadzór merytoryczny nad działalnością Ośrodka sprawował Warszawski Ośrodek Kultury z siedzibą przy ulicy Elektoralnej.
Kolejne lata przyniosły zmianę nazwy, tak więc gdy w roku 1983 pan Marek Niegowski objął posadę dyrektora, był to już Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury. W owym czasie zapoczątkowano tradycję, którą w zmienianej przez lata formie obchodzimy do dziś: w latach 1983 i 1984 powstała idea obchodzenia Dni Serocka. Święto trwało trzy dni: pierwszego miała miejsce uroczysta sesja Rady Miasta i Gminy z wieczornym koncertem, dzień drugi był Dniem Sportu, zaś trzeciego dnia odbywały się Miejsko-Gminne Dożynki na stadionie miejskim. Sport i Kultura są w historii Serocka związane wspólną ideą działania na rzecz mieszkańców. Dlatego też Miejscowy Klub Sportowy „Sokół” Serock często użyczał Ośrodkowi przystadionowy obiekt zwany „Pilawą”, który na pewno wielu serocczan wspomina z nostalgią. Jego legendarne progi w latach osiemdziesiątych wielokrotnie gościły zaproszone zespoły, tam również odbywały się wieczorki taneczne. Przez to też nazwa “Pilawa” przylgnęła do Ośrodka Kultury na długie lata.
Na takim fundamencie, już po utworzeniu samorządu terytorialnego, 24 maja 1991 roku Uchwałą Rady Miasta i Gminy powołano do istnienia Ośrodek Kultury, Sportu i Turystyki Miasta i Gminy Serock z siedzibą w przystadionowym budynku przy ulicy Pułtuskiej 47. W tamtym czasie serocki samorząd kształtował się pod kierunkiem burmistrza Sylwestra Sokolnickiego, który przez kolejne 28 lat powierzał nadzór merytoryczny nad serocką kulturą burmistrzowi Józefowi Zającowi. W tym samym roku też ustanowiono oficjalnie Święto Miasta w dniu świętego Wojciecha, 23 kwietnia.
Zadania związane z obchodami i imprezami bieżącymi realizowali w tamtym czasie starszy instruktor środowiskowy kultury Sabina Wójtowicz i kierownik Ośrodka Sportu Bogumił Pakieła. Kalendarz wydarzeń tymczasem pękał w szwach. Do stałego harmonogramu dołączyły Dożynki Gminne, Noc Świętojańska na plaży miejskiej, Dzień Dziecka czy Wakacje w Mieście.
Lata 90., jak na lata wielkich przemian przystało, przynosiły częste zmiany kadrowe. W roku 1993 stanowisko dyrektora Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Serocku objął pan Artur Śliwiński, który wziął na swoje barki zadanie nawiązania relacji partnerskich z miastami z innych krajów europejskich. Najlepszym dowodem na sens i ponadczasowy wymiar owych starań jest to, że relacje te trwają do dziś.
W kwietniu 1994 roku dyrektorem Ośrodka został pan Janusz Pawlak. Do bardziej pamiętnych wydarzeń jego kadencji można zaliczyć Pierwsze Spotkanie Wigilijne na Rynku w Serocku, Pierwsze Serockie Lato Muzyczne oraz Pierwsze Święto Darów Ziemi. Na osobną wzmiankę zasługuje jednak tradycja corocznego Międzynarodowego Spotkania Folklorystycznego zwanego Kupalnocką, zapoczątkowana w 1998 roku. W ramach Kupalnocki do Serocka zawitało wiele zespołów ludowych z całego świata, gospodarzy zaś reprezentował Ludowy Zespół Artystyczny z Serocka.
Tymczasem przemiany kipiały również na zapleczu: od 3 września 1994 roku Ośrodek Kultury, Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki w Serocku działał w nowo wybudowanym obiekcie, umożliwiającym realizację zadań zarówno o charakterze kulturalnym jak też i sportowym. Przyszłość już wtedy rysowała się w zielonych barwach.
Zawsze przy podsumowaniach wielu lat pracy najlepiej pamiętamy te najbardziej medialne chwile, te największe celebracje. Jednak prawda o ośrodkach kultury jest taka, że to codzienna praca bezpośrednio z mieszkańcami i odbiorcami jest kluczem do krzewienia kultury i tożsamości lokalnej. To właśnie zajęcia stałe, konkursy, przeglądy, nadzór lub współpraca z mniejszymi i większymi amatorskimi grupami artystycznymi są największym codziennym wysiłkiem, którego owoce można później podziwiać na zdjęciach. W 2006 roku w lokalnej prasie można było odnaleźć takie oto słowa:
“Ośrodek [Kultury] nie może być tylko miejscem odbywania się imprez kulturalnych, ale pełnego uczestniczenia w procesie tworzenia kultury. Bo to jest nasze wspólne dobro.”
Autorem owych słów jest pan Piotr Kowalczyk, który 1 kwietnia 1999 roku objął stanowisko dyrektora Ośrodka Kultury, Sportu i Rekreacji w Serocku. To właśnie on miał zaszczyt wprowadzić serocką kulturę w nowe millenium. Za jego piętnastoletniej kadencji rozwinięto wiele nowych inicjatyw corocznych, takich jak: Piknik Rodzinny, jesienne Święto Latawca w Jadwisinie, Przegląd Amatorskiej Twórczości Scenicznej, Koncert orkiestr dętych i Święto Dyni w Stanisławowie. Ośrodek Kultury współorganizował również imprezy sołeckie, takie jak: Święto Skubianki, Święto Nowej Wsi, oraz Wianki w miejscowościach: Cupel, Kania Nowa i Wierzbica.
Z dniem 1 stycznia 2006 roku z Ośrodka Kultury, Sportu i Turystyki odłączono Sport i Rekreację, zaś sam Ośrodek otrzymał status Instytucji Kultury. Nie był to jednak koniec zmian: w tym samym roku otworzono profesjonalną Salę Widowiskową w zrewitalizowanej remizie Ochotniczej Straży Pożarnej. Dalszy plan zakładał przeniesienie instytucji całkowicie do nowego budynku, co stało się w roku 2012. Od tego czasu, aż po dziś dzień, serocka kultura mieszka przy ulicy Pułtuskiej 35.
W sierpniu 2014 roku dyrektorem Ośrodka Kultury w Serocku został Tomasz Gęsikowski. Dzięki swej artystycznej duszy, pan Tomasz dał się poznać nie tylko jako zarządca i organizator, ale również jako reżyser koncertów i przedstawień. Zapoczątkowanymi przez niego tradycjami stały się Wieczory w Teatrze, Biegi z Książką oraz letnie koncerty Fontanna Muzyki organizowane po dziś dzień na serockim rynku.
W międzyczasie w roku 2015 doszło do połączenia Ośrodka Kultury oraz Biblioteki Publicznej w jedną instytucję: Centrum Kultury i Czytelnictwa w Serocku. Ówczesny Dyrektor Biblioteki, pan Zdzisław Lewandowski, w dalszym ciągu niestrudzenie zajmuje się upowszechnianiem czytelnictwa. Połączeniu instytucji towarzyszyło również skomplikowane zadanie logistyczne: przeniesienie Biblioteki do nowej siedziby przy ulicy Kościuszki 15. Wysiłek ten opłacił się, albowiem w nowej siedzibie przybyło miejsca na księgozbiór, stanowiska komputerowe, kącik dziecięcy oraz oddzieloną od wypożyczalni czytelnię.
Od 15 marca 2018 roku dyrektorem Centrum Kultury i Czytelnictwa w Serocku jest Pani Renata Mulik, która otworzyła kolejny rozdział w historii Serockiej Instytucji Kultury. Do budowanego latami kalendarza wydarzeń raz jeszcze doszły nowe, cykliczne przedsięwzięcia, do których należą min. odbywające się każdej jesieni “Nadnarwiańskie Spotkania ze Sztuką” promujące lokalnych artystów, czy Muzyczne Podwieczorki - spotkania melomanów przy fortepianie. Najważniejszą jednak zmianą w pracy Centrum stało się otwarcie na ideę tworzenia sąsiedzkiej Instytucji Kultury, przyjaznej mieszkańcom i budującej społeczność lokalną. To właśnie z tej idei między innymi wyrasta - dosłownie! - Sąsiedzki Ogródek, w którym mieszkańcy Serocka sadzą własne kwiaty, owoce i warzywa, dbając wspólnie o swoje uprawy. Kwitnie również oferta edukacyjna licząca sobie blisko 30 różnych zajęć, będących odpowiedzią na oczekiwania mieszkańców. To właśnie dzięki tym oczekiwaniom i potrzebom nieustannie poszukujemy nowych dróg rozwoju - również ze środków zewnętrznych, z których w ostatnich latach zakupiliśmy scenę terenową, oraz zrewitalizowalismy pomieszczenia Centrum pod kątem warunków akustycznych. Fortepian również już kupiony, a więc jedynie kwestią czasu jest, kiedy Serock wyda na świat laureata nagrody w Konkursie Chopinowskim.
Ciężko byłoby przy okazji niniejszej retrospekcji nie wspomnieć o pandemii, która od marca 2020 roku zmieniła sposób, w jaki obcujemy z kulturą i tworzymy do niej dostęp dla wszystkich. Jednak ta najnowsza historia jeszcze się pisze. Dość powiedzieć, że dzięki determinacji, nowej technologii i nowym umiejętnościom w zespole, jesteśmy w stanie trafiać z naszą ofertą bezpośrednio do serockich domów – rzecz nie do pomyślenia jeszcze kilka lat temu. A to jeszcze nie koniec...
Tak zatem, w przysłowiowym telegraficznym skrócie (który, swoją drogą, dawno przestał już być telegraficzny), wygląda 30 lat rozwoju serockiej kultury. 30 lat budowania tradycji lokalnych - oczywistych teraz, ale na przestrzeni lat tyle razy mogły przecież odejść w niepamięć. Dzięki ludziom, którzy rozumieli wartość ich podtrzymywania, tak się jednak nie stało. Niech nasza retrospekcja będzie świadectwem ich pracy i poświęcenia.
Hasło naszego jubileuszu to: „Panta Rhei... a my wciąż będziemy”. “Wszystko płynie” – chyba nigdzie indziej na świecie słowa te nie brzmią bardziej prawdziwie niż w Serocku, nad brzegiem Narwi. Na tym też polega paradoks rzeki: choć nie jest nigdy taka sama i ciągle się zmienia, to jednak trwa przez setki, tysiące lat, snując gawędę o dawnych czasach. A my, tak jak i ta rzeka: choć ciągle w biegu, trwamy w sercu Serocka. I pamiętamy, skąd przyszliśmy.
/CKiCz/
